Udostępnij:
Immunożywienie w onkologii
Termin „immunożywienie” odnosi się do stosowania w leczeniu żywieniowym substancji o działaniu immunomodulującym. Są to bioaktywne składniki, które mają wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego. Działanie immunomodulujące wykazują m.in. wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (zwłaszcza kwasy EPA i DHA), arginina, glutamina, a także nukleotydy. Składniki te stosowane są zarówno w formie suplementacji pojedynczej, jak również w połączeniu (np. w żywności specjalnego przeznaczenia medycznego). Mogą być stosowane zarówno w żywieniu doustnym, dojelitowym (żywienie enteralne) i pozajelitowym (żywienie parenteralne). Zapotrzebowanie na składniki immunomodulujące wzrasta zwłaszcza w czasie stresu metabolicznego i nasilonego katabolizmu1.
Zastosowanie substancji immunomodulujących ma za zadanie poprawę efektu leczenia poprzez wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego. Substancje używane w immunożywieniu odpowiadają za funkcjonowanie bariery odpornościowej, zmniejszenie stanu zapalnego, a także mają za zadanie zapobiegać uogólnionej reakcji zapalnej, która towarzyszy m.in. chorobie nowotworowej.
Chcesz przeczytać więcej?
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
1. Tejera Pérez C., Guillín Amarelle C., Rodríguez Novo N. i wsp., Inmunonutrición, evidencias y experiencias [Immunonutrition, evidence and experiences], „Nutr Hosp.” 2023 Feb 15;40(1), s. 186–199. Spanish. doi: 10.20960/nh.04226. PMID: 36602129.
2. Kłęk S., Jankowski M., Kruszewski W.J. i wsp., Standardy leczenia żywieniowego w onkologii, „Onkol Prakt Klin.” 2015;1(1), s. 20–28, 30–33.
3. Jiang J., Srivastava S., Zhang J., Starve Cancer Cells of Glutamine: Break the Spell or Make a Hungry Monster?, „Cancers (Basel)” 2019 Jun 11;11(6), s. 804. doi: 10.3390/cancers11060804. PMID: 31212591; PMCID: PMC6627209.
4. August D.A., Huhmann M.B., American Society for Parenteral and Enteral Nutrition (A.S.P.E.N.) Board of Directors, A.S.P.E.N. clinical guidelines: nutrition support therapy during adult anticancer treatment and in hematopoietic cell transplantation, „JPEN J Parenter Enteral Nutr.” 2009 Sep-Oct;33(5), s. 472–500. doi: 10.1177/0148607109341804. PMID: 19713551.
5. Muscaritoli M., Arends J., Bachmann P. i wsp., ESPEN practical guideline: Clinical Nutrition in cancer, „Clin Nutr.” 2021 May;40(5), s. 2898–2913. doi: 10.1016/j.clnu.2021.02.005. Epub 2021 Mar 15. PMID: 33946039.
6. Weimann A., Braga M., Carli F. i wsp., ESPEN practical guideline: Clinical nutrition in surgery, „Clin Nutr.” 2021 Jul;40(7), s. 4745– 4761. doi: 10.1016/j.clnu.2021.03.031. Epub 2021 Apr 19. PMID: 34242915.
7. Gustafsson U.O., Scott M.J., Hubner M. i wsp., Guidelines for Perioperative Care in Elective Colorectal Surgery: Enhanced Recovery After Surgery (ERAS®) Society Recommendations: 2018, „World J Surg” 43, s. 659–695 (2019). https://doi. org/10.1007/s00268-018-4844-y
8. Slim K., Badon F., Vacheron C.H. i wsp., Umbrella review of the effi cacy of perioperative immunonutrition in visceral surgery, „Clin Nutr ESPEN” 2022 Apr;48, s. 99–108. doi: 10.1016/j. clnesp.2022.02.015. Epub 2022 Feb 24. PMID: 35331540.
9. Yu K., Zheng X., Wang G. i wsp., Immunonutrition vs Standard Nutrition for Cancer Patients: A Systematic Review and Meta- Analysis (Part 1), „JPEN J Parenter Enteral Nutr.” 2020 Jul;44(5), s. 742–767. doi: 10.1002/jpen.1736. Epub 2019 Nov 11. PMID: 31709584.
10. Lyra M.M.F., Meira J.E.C., Guedes G.D.S., Bueno N.B., Immunonutrition in head and neck cancer: Systematic review and metanalysis of its clinical and nutritional effects, „Clin Nutr ESPEN” 2021 Feb;41, s. 30–41. doi: 10.1016/j.clnesp.2020.12.014. Epub 2021 Jan 11. PMID: 33487281.
11. Heyland D., Muscedere J., Wischmeyer P.E. i wsp., Canadian Critical Care Trials Group, A randomized trial of glutamine and antioxidants in critically ill patients, „N Engl J Med.” 2013 Apr 18;368(16), s. 1489-97. doi: 10.1056/NEJMoa1212722. Erratum [w:] „N Engl J Med.” 2013 May 9;368(19), s. 1853. Dosage error in article text. PMID: 23594003.
12. van Zanten A.R., Sztark F., Kaisers U.X. i wsp., High-protein enteral nutrition enriched with immune-modulating nutrients vs standard high-protein enteral nutrition and nosocomial infections in the ICU: a randomized clinical trial, JAMA 2014 Aug 6;312(5), s. 514-24. doi: 10.1001/jama.2014.7698. PMID: 25096691.
O autorze
dr n. med. i n. o zdr. Maja Czerwińska-Rogowska
czytam artykułyDietetyk kliniczny specjalizujący się w onkologii i zaburzeniach hormonalnych. Od 2015 pracuje w szpitalnym zespole żywieniowym, gdzie zajmuje się przede wszystkim pacjentami niedożywionymi i żywionymi dojelitowo. Autorka licznych publikacji i szkoleń dla dietetyków. Wykładowca Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Prelegentka na konferencjach krajowych i międzynarodowych. Swoją wiedzę popularyzuje nagrywając podcast i pisząc artykuły naukowe i popularnonaukowe http://www.drmajaczerwinska.pl/