Udostępnij:
Nowoczesne podejście do zastosowań klinicznych mikrootoczkowanych form kwasu masłowego
Kwas masłowy to jeden z kluczowych metabolitów bakteryjnych, odgrywający niezwykle istotną rolę w zdrowiu przewodu pokarmowego. Unikalne właściwości kwasu masłowego sprawiają, że staje się on coraz bardziej cenionym środkiem terapeutycznym, wykorzystywanym w leczeniu wielu chorób. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak mikrootoczkowanie, możliwe stało się jeszcze skuteczniejsze dostarczanie kwasu masłowego do jelita grubego, otwierając drogę do jego szerokiego zastosowania w medycynie.
Kwas masłowy, należący do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), jest kluczowym metabolitem bakteryjnym, który odgrywa fundamentalną rolę w zdrowiu jelit. Stanowi on główne źródło energii dla kolonocytów, reguluje procesy zapalne i wspiera integralność bariery jelitowej. Szczególnie istotna rola krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza kwasu masłowego, w jelicie grubym wynika z podstawowych mechanizmów jego działania. Kolonocyty, czyli komórki nabłonka jelita grubego, preferencyjnie wykorzystują kwas masłowy jako źródło energii. Proces ten odbywa się w mitochondriach, gdzie kwas masłowy jest metabolizowany w cyklu Krebsa, dostarczając ATP. Ponadto kwas masłowy wpływa na utrzymanie integralności bariery jelitowej. W obrębie nabłonka jelita grubego kwas masłowy wykazuje właściwości przeciwzapalne poprzez modulację ścieżek sygnałowych, takich jak NF-κB, oraz stymulację receptorów GPR41 i GPR43. Wpływa to na redukcję produkcji cytokin prozapalnych (IL-6, TNF-α) i wzrost produkcji IL-10. Kwas masłowy jest inhibitorem deacetylaz histonowych (HDAC), co wpływa na zmiany w ekspresji genów zaangażowanych w regulację odpowiedzi zapalnej, ale również w proliferację komórkową, apoptozę. Wpływ ten jest szczególnie istotny w terapii nowotworów, gdzie modulacja epigenetyczna stanowi profilaktykę rozwoju raka i wspomaga jego leczenie.
Chcesz przeczytać więcej?
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
O autorze
prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz
czytam artykułyDyrektor Instytutu Chirurgii, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Chirurgii Endokrynologcznej i Onkologii Gastroenterologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Specjalista chirurgii ogólnej, zajmujący się przede wszystkim chirurgią przewodu pokarmowego, w tym leczeniem operacyjnym chorób zapalnych jelit i innych schorzeń kolorektalnych (europejski certyfikat EBSQ). Członek licznych krajowych i zagranicznych zespołów ekspertów w zakresie koloproktologii, terapii podciśnieniowej, leczenia przetok okołoodbytniczych, chorób zapalnych jelit, autor ponad 300 publikacji naukowych, redaktor i współredaktor 5 monografii naukowych, redaktor naczelny Negative Pressure Wound Therapy Journal, pomysłodawca szeregu aplikacji medycznych, w tym do wspomagania leczenia ran, inicjator koncepcji prehabilitacji przedoperacyjnej.