Udostępnij:
Nowoczesne podejście do zastosowań klinicznych mikrootoczkowanych form kwasu masłowego
Kwas masłowy to jeden z kluczowych metabolitów bakteryjnych, odgrywający niezwykle istotną rolę w zdrowiu przewodu pokarmowego. Unikalne właściwości kwasu masłowego sprawiają, że staje się on coraz bardziej cenionym środkiem terapeutycznym, wykorzystywanym w leczeniu wielu chorób. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak mikrootoczkowanie, możliwe stało się jeszcze skuteczniejsze dostarczanie kwasu masłowego do jelita grubego, otwierając drogę do jego szerokiego zastosowania w medycynie.
Kwas masłowy, należący do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), jest kluczowym metabolitem bakteryjnym, który odgrywa fundamentalną rolę w zdrowiu jelit. Stanowi on główne źródło energii dla kolonocytów, reguluje procesy zapalne i wspiera integralność bariery jelitowej. Szczególnie istotna rola krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza kwasu masłowego, w jelicie grubym wynika z podstawowych mechanizmów jego działania. Kolonocyty, czyli komórki nabłonka jelita grubego, preferencyjnie wykorzystują kwas masłowy jako źródło energii. Proces ten odbywa się w mitochondriach, gdzie kwas masłowy jest metabolizowany w cyklu Krebsa, dostarczając ATP.
Chcesz przeczytać więcej?
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
1. Li B., Li L., Li M. i wsp., Microbiota Depletion Impairs Thermogenesis of Brown Adipose Tissue and Browning of White Adipose Tissue, „Cell Rep.” 2019 Mar 5;26(10), s. 2720– 2737.e5. doi: 10.1016/j.celrep.2019.02.015. PMID: 30840893.
2. Xiao P., Cai X., Zhang Z. i wsp., Butyrate Prevents the Pathogenic Anemia-Inflammation Circuit by Facilitating Macrophage Iron Export, „Adv Sci (Weinh)” 2024 Mar;11(12), s. e2306571. doi: 10.1002/advs.202306571. Epub 2024 Jan 18. PMID: 38235606; PMCID: PMC10966513.
3. Banasiewicz T., Krokowicz Ł., Stojcev Z. i wsp., Microencapsulated sodium butyrate reduces the frequency of abdominal pain in patients with irritable bowel syndrome, „Colorectal Dis.” 2013 Feb;15(2), s. 204-9. doi: 10.1111/j.1463-1318.2012.03152.x. PMID: 22738315.
4. Krokowicz L., Stojcev Z., Kaczmarek B.F. i wsp., Microencapsulated sodium butyrate administered to patients with diverticulosis decreases incidence of diverticulitis – a prospective randomized study, „Int J Colorectal Dis.” 2014 Mar;29(3), s. 387-93. doi: 10.1007/s00384-013-1807-5. Epub 2013 Dec 18. PMID: 24343275; PMCID: PMC3936115.
5. Pan D., Hao J., Wu T. i wsp., Sodium Butyrate Inhibits the Malignant Proliferation of Colon Cancer Cells via the miR-183/DNAJB4 Axis, „Biochem Genet.” 2024 Oct;62(5), s. 4174– 4190. doi: 10.1007/s10528-023-10599-z. Epub 2024 Jan 20. PMID: 38244156.
6. Thome C.D., Tausche P., Hohenberger K. i wsp., Short-chain fatty acids induced lung tumor cell death and increased peripheral blood CD4+ T cells in NSCLC and control patients ex vivo, „Front Immunol.” 2024 Apr 8;15:1328263. doi: 10.3389/fimmu.2024.1328263. PMID: 38650948; PMCID: PMC11033355.
7. Dong J., Wang B., Xiao Y. i wsp., Roseburia intestinalis sensitizes colorectal cancer to radiotherapy through the butyrate/OR51E1/RALB axis, „Cell Rep.” 2024 Mar 26;43(3), s. 113846. doi: 10.1016/j.celrep.2024.113846. Epub 2024 Feb 26. Erratum in: Cell Rep. 2024 Jul 23;43(7):114407. doi: 10.1016/j.celrep.2024.114407. PMID: 38412097.
8. Imanbayev N., Iztleuov Y., Bekmukhambetov Y. i wsp., Colorectal cancer and microbiota: systematic review, „Prz Gastroenterol.” 2024;16(4), s. 380–396. doi: 10.5114/ pg.2024.136228. Epub 2024 Mar 11. PMID: 39810864; PMCID: PMC11726231.
9. Zhao S.H., Zhang S.M., Yang J.W. i wsp., Preliminary study on the active substances and cellular pathways of lactic acid bacteria for colorectal cancer treatment, „J Cancer.” 2024 Jul 16;15(15), s. 4902–4921. doi: 10.7150/jca.94530. PMID: 39132155; PMCID: PMC11310875.
10. Wu Q.L., Fang X.T., Wan X.X. i wsp., Fusobacterium nucleatum – induced imbalance in microbiome-derived butyric acid levels promotes the occurrence and development of
colorectal cancer, „World J Gastroenterol.” 2024 Apr 14;30(14), s. 2018–2037. doi: 10.3748/wjg.v30.i14.2018. PMID: 38681125; PMCID: PMC11045493.
11. Pietrzak A., Banasiewicz T., Applicability of sodium butyrate preparations from a surgeon’s and gastroenterologist’s perspective, „Pol Przegl Chir.” 2024 Apr 30;96(2), s. 68–73. doi: 10.5604/01.3001.0054.4152. PMID: 38629276.
12. Keskey R., Papazian E., Lam A. i wsp., Defining Microbiome Readiness for Surgery: Dietary Prehabilitation and Stool Biomarkers as Predictive Tools to Improve Outcome, „Ann Surg.” 2022 Nov 1;276(5), s. e361–e369. doi: 10.1097/SLA.0000000000004578. Epub 2020 Nov 4. PMID: 33156068; PMCID: PMC8812511.
13. Banasiewicz T., Kobiela J., Cwaliński J. i wsp., Recommendations on the use of prehabilitation, i.e. comprehensive preparation of the patient for surgery, „Pol Przegl Chir.” 2023 Sep 15;95(4), s. 62–91. doi: 10.5604/01.3001.0053.8854. PMID: 38348849.
O autorze
prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz
czytam artykułyDyrektor Instytutu Chirurgii, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Chirurgii Endokrynologcznej i Onkologii Gastroenterologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Specjalista chirurgii ogólnej, zajmujący się przede wszystkim chirurgią przewodu pokarmowego, w tym leczeniem operacyjnym chorób zapalnych jelit i innych schorzeń kolorektalnych (europejski certyfikat EBSQ). Członek licznych krajowych i zagranicznych zespołów ekspertów w zakresie koloproktologii, terapii podciśnieniowej, leczenia przetok okołoodbytniczych, chorób zapalnych jelit, autor ponad 300 publikacji naukowych, redaktor i współredaktor 5 monografii naukowych, redaktor naczelny Negative Pressure Wound Therapy Journal, pomysłodawca szeregu aplikacji medycznych, w tym do wspomagania leczenia ran, inicjator koncepcji prehabilitacji przedoperacyjnej.